Балалардың церебралдық параличі

Балалардың церебралдық параличі –

туылғанға дейінгі, туу кезінде жəне ерте неонатальды кезеңде мидың

зақымдалуынан пайда болатын, клиникалық тұрғыдан қимылдау бұзылыстарының

(шала салдану, салдану, гиперкинездер, қимыл-қозғалыстың бұзылуы)

көрінуімен, психика, сөйлеу, көру, естудің өзгеруі, құрысқақтық

жəне құрысқақсыз талмалармен қатар келген полиэтиологиялық ауру.

БЦП – қозғалыс қызметі мен дене

қалпының бұзылуы, ол статистикалық ақау мен жетілмеген мидың зақымдалуымен

негізделген. (Palmer, Hoon ,1995).

Л.О.Бадалян (1988) мынандай топтарға бөледі:

Емшек жасындағы БЦП:

1.

Спастикалық түрлер- гемиплегия,  диплегия,  екі жақты гемиплегия.

2.

Дистониялық.

3.

Гипотониялық түрі.

Ересек

жастағы БЦП:

1.

Спастикалық түрлер- гемиплегия, диплегия, екі жақты гемиплегия.

2.

Гиперкинетикалық түр.

3.

Атактикалық түр.

4.

Атоникалық-астатикалық түр.

5. Аралас

түрлері (спастикалық-атактикалық, спастикалық-гиперкинетикалық, атактикалық-

гиперкинетикалық).

К.А.Семенова сатысы бойынша (1990) төмендегілерді белгілейді:

1. Ерте саты

(4 айға дейін).

2. Бастапқы

созылмалы-резидуалдық сатылар (5-6 айдан 3-4 жасқа дейін).

3. Кеш

резидуалды (3 жастан кейін).

Диагностика критерилері:

- нəрестелер бірқатар рефлекстері регресінің кешігуі;

- психологиялық - моторлық жəне сөйлеу дамуының кешігуі;

- гиперкинездер, бұлшықет тонусының өзгеруі (гипо- немесе гипертония);

- когнитивтік, қимыл-əрекеттік, ортопедтік аурулармен үйлескен

неврологиялық статустағы ауытқулар;

- танымдық бұзылыстар;

- мишықтық

синдром.

Негізгі диагностикалық шаралар тізімі:

1. Жалпы қан

анализі.

2. Жалпы зəр

анализі.

3. Невролог

консультациясы.

Қосымша диагностикалық шаралар тізімі:

1. Мидың компьютерлік

томографиясы.

2.

Психотерапевтің кеңесі.

3.

Логопедтің кеңесі.

4.

Окулисттің кеңесі.

Ауруханаға жоспарлы түрде жатқызылу алдындағы қажетті зерттеулер тізімі:

1. Жалпы қан

анализі.

2. Жалпы зəр

анализі.

3.

Неврологтың кеңес.

Емдеу тактикасы: невролог,

логопед, физиотерапевт, ортопед, психолог, емдік дене шынықтыру мамандар

күшінің үйлесімлігін талап етеді, онтогенетикалық рефлекторлық жəне

аналитикалық қағидаларда негізделген (Бобат, Войт, Кэбот, Фелпса, К.А.

Семенова жəне т.б. əдістемелері) бұзылған функциялар дамуына бағытталған.

Ем мақсаты:

1. Бұлшықет

тонусын жақсарту.

2.

Рефлекторлық жағының жақсаруы.

3.

Буындардың қиын қозғалуын азайту мен баланың қимылдау мүмкіндігін арттыру.

4. Жасқа

сəйкес машықтарды игеру.

5.

Әлеуметтік бейімділікті жақсарту.

Дəрі-дəрмексіз

ем:  жоқ.

Дəрі-дəрмектік ем:

1. Пирацетам

1 табл. күніне 3 рет немесе 5 мл-ден күніне 1 рет.

2. Энцефабол

1 табл. күніне 2 рет 2 ай бойы.

3. Медокалм

1 табл. күніне 2 рет 2 ай бойы.

4. Шошқа

миынан алынған пептидтер кешені.

5. Тырыспаға

қарсы ем. (балалар эпилепсиясы).

Тəжірибеде жиі түрде аралас түрлер кездеседі. БЦП тұқым қуалайтын нервтік

- бұлшықеттік аурулармен, нейротерілік синдромдармен, алмасу

бұзылыстарымен, туа біткен гипотиреозбен нақтылау қажет. БЦП бар балаларға

контрактура, патологиялық қалып пен қондырғыларды дамытудың алдын алу үшін

үнемі реабилитиция жүргізу қажет (стационар, амбулаторлы, санаторлы-курортты

ем).

Негізгі дəрі- дəрмектер тізімі:

1. Пирацетам

200мг табл., 20% 5 мл амп.

2. Мидокалм

0,25 таб.2 рет 2 ай бойы.

3. Энцефабол

0,25 мг табл.

Қосымша дəрі- дəрмектер тізімі: * Шошқа миынан алынған пептидтер кешені иньекцияларға

арналған ерітінді 5 мл, 10 мл, 20 мл.

Ем тиімділігінің индикаторлары: емдеу курсын өткеннен соң -

учаскелік невропатологтың бақылауына алынады.

* - Негізгі

(өмірге маңызды) дəрілік заттар тізіміне кіретін препараттар.

** -

Амбулаторлық ем кезіндегі рецепт бойынша дəрілік заттар тегін жəне жеңілдікпен

берілетін ауру түрлерінің тізіміне кіреді.

Госпитализациялау үшін көрсетімдер:

1.

Дифференциалдық диагностика.

2. Баланың

психомоторлық жəне сөйлеу қабілетінің дамуының кешігуі.

3. Қозғалу

белсенділігінің нашарлауы.

4.

Тырыспалар.